Profilaktyczna opieka zdrowotna - rodzaje badań lekarskich

Profilaktyczna opieka zdrowotna - rodzaje badań lekarskich

Wśród obowiązków pracodawcy, które reguluje kodeks pracy, istotnym punktem są te wynikające z profilaktycznej opieki zdrowotnej. Co wchodzi w skład tych obowiązków? Jakie rodzaje badań lekarskich należy przeprowadzać w przypadku nowych pracowników? Kiedy pracodawca powinien kierować na badania lekarskie?

Zobacz TUTAJ - badania lekarskie dla pracowników w czasie epidemii COVID-19

Badania wstępne
Większość obowiązków z tego tytułu reguluje art. 229 Kodeksu Pracy. Jego podstawą jest jasny zakaz dopuszczania do pracy pracownika, który nie ma aktualnego orzeczenia lekarskiego. Orzeczenie to mówi o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na określonym stanowisku lub istnieniu przeciwwskazań. Aby pracownik mógł być dopuszczony do pracy, musi przejść badania wstępne. Kieruje na nie pracodawca, który jednocześnie pokrywa wszelkie koszty związane z organizacją badania. Dotyczą one zarówno osoby przyjętej do pracy, jak i pracownika, który w obrębie jednego zakładu pracy jest przenoszony na stanowisko, gdzie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia i życia.

Nie ma z góry określonego terminu wykonania badań wstępnych, jednak pracownik musi je przeprowadzić przed rozpoczęciem pracy. Samo orzeczenie jest ważne tyle czasu, ile wskazuje podany na nim termin. W związku z tym nie ma znaczenia, czy pracownik przejdzie szkolenie dzień przed podjęciem pracy, czy np. tydzień, o ile oczywiście nie wystąpiło żadne zdarzenie, które wpłynęło na stan zdrowia przyszłego pracownika. Zalecenie jest więc takie, aby pracownik przeszedł badania tuż przed (np. 1 dzień wcześniej) faktycznym podjęciem pracy.

Badania okresowe

O długości ważności badania wstępnego decyduje lekarz medycyny pracy. Termin ten jednocześnie określa, kiedy pracownik - znów na koszt pracodawcy - musi przejść obowiązkowe badanie okresowe. Podobnie jak w przypadku badań wstępnych, tak i w tym wypadku pracodawca nie może dopuścić pracownika do wykonywania obowiązków służbowych bez ważnego orzeczenia o braku przeciwwskazań.

Gdyby z jakiegoś powodu pracownik uchylał się od swojego obowiązku i unikał odbycia badań, pracodawca ma możliwość natychmiastowego rozwiązania z nim stosunku pracy, bez okresu wypowiedzenia. Jednocześnie dopuszczenie pracownika bez ważnych badań do pracy może skutkować karą dla pracodawcy nałożoną przez PIP. Może ona wynieść od 1000 do 30000 zł. Obowiązkiem pracodawcy (lub odpowiedniego działu w zakładzie pracy) jest dbałość o terminowe wystawianie skierowań, kontrola faktycznie przeprowadzonych badań oraz przechowywanie orzeczeń w aktach osobowych.

Pracownik może odbyć badanie w dniu pracującym, np. rano przed podjęciem obowiązków służbowych. Na czas badania okresowego pracodawca, w miarę możliwości udziela zwolnienia z pracy. Nie oznacza to jednak, że pracownikowi z tytułu wykonanych badań należy się dzień wolny. Pracownikowi, który nie posiada ważnych badań, nie przysługuje wynagrodzenie ani możliwość wykorzystania urlopu wypoczynkowego w tym czasie, ponieważ nie jest on dopuszczony do pracy.

Badania kontrolne

Trzecim rodzajem badań są badania kontrolne. Kogo obowiązują? Jeśli pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim przez co najmniej 30 dni, przed powrotem do pracy musi przejść stosowne badania. Obowiązek pracownika reguluje art. 211 Kodeksu Pracy - w związku z czym nie może się on uchylić się od przebycia stosownych badań. W przeciwnym wypadku grozi kara upomnienia, nagany, a nawet kara pieniężna. Jeżeli badania wykażą, iż pracownik nie jest zdolny do wykonywania swoich obowiązków, pracodawca może zmienić jego stanowisko na inne.

Pracodawca nie może kierować podwładnego na badania, gdy ten jeszcze przebywa na zwolnieniu lekarskim. W przypadku zwolnienia lekarskiego, które trwało mniej niż 30 dni, pracodawca może ale nie musi skierować pracownika na badanie.

Jak powinno wyglądać skierowanie na badania lekarskie?

Ustawodawca określił jednoznaczny wzór skierowania na badania w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej. W skierowaniu powinny znajdować się takie informacje jak:

  •     rodzaj badania (wstępne, okresowe, kontrolne),
  •     dane pracownika
  •     jakiego stanowiska pracy dotyczy,
  •     zagrożenia występujące na danym stanowisku.

Wzór przykładowego skierowania na badania lekarskie możesz pobrać TUTAJ

Kary dla pracowników za nieprzestrzeganie przepisów BHP

Wypadki w drodze do i z pracy ? wszystko, co powinieneś o nich wiedzieć

Uprawnienia wysokościowe? Co warto o nich wiedzieć?

Ocena ryzyka zawodowego - co to takiego?

Praca asystentki stomatologicznej i szkolenie BHP

Czy instruktaż stanowiskowy jest obowiązkowy?

Obowiązki pracodawcy w zakresie BHP w czasie pandemii koronawirusa

Jak powinna wyglądać instrukcja BHP?

Jak zostać inspektorem ds. bhp

Rola liderów w promowaniu BHP ? szkolenia dla kadry zarządzającej

Kursy BHP dla pracowników przedszkoli ? co warto wiedzieć?

Czy stażysta musi przechodzić szkolenie BHP?

Praca zdalna, a bhp

Szkolenia bhp a umowy cywilnoprawne

Praca na wysokości w ujęciu BHP

Temperatura w miejscu pracy

Co każdy nauczyciel powinien wiedzieć z zakresu BHP?

Alkohol w miejscu pracy ? jakie konsekwencje ponosi pracownik?

Ergonomia w miejscu pracy - zapobieganie urazom i dolegliwościom

BHP w przemyśle spożywczym ? jak dbać o higienę i bezpieczeństwo produkcji?

Jakie tematy powinno obejmować szkolenie z BHP dla personelu weterynaryjnego?

Ewakuacja - jak przeprowadzić ewakuację zgodnie z zasadami i przepisami bhp oraz ppoż

Szkolenie wstępne BHP - Instruktaż ogólny

Czy kursy BHP online się opłacają?

Podstawowe zasady bezpieczeństwa pracy na wysokości. Jak minimalizować ryzyko wypadków?

Co oznaczają kolory kasków na budowie?

Bezpieczeństwo w pracy zdalnej. Jak zadbać o siebie pracując z domu

Jakie szkolenia BHP muszą odbyć fizjoterapeuci?

Szkolenia BHP dla nauczycieli ? jak często należy je przeprowadzać?

Szkolenia BHP w wersji angielskiej ? kto może z nich skorzystać?

Znaczenie szkoleń z zakresu BHP dla personelu stomatologicznego. Jakie tematy są kluczowe?

Jakie elementy powinny się znaleźć w szkoleniu bhp dla lekarzy?

Ochrona przeciwpożarowa - jakie obowiązki ma pracodawca? 

KursBHP - Badanie trzeźwości w zakładzie pracy

Udzielanie I pomocy w zakładzie pracy

Szkolenia BHP online dla weterynarzy. Czy warto?

Szkolenie BHP a działalność jednoosobowa

Dopuszczenie pracownika do pracy bez szkolenia BHP-konsekwencje dla pracodawcy

Bezpieczeństwo w szkole ? jak uchronić uczniów przed zagrożeniami?

Normy dźwigania w pracy 2020

Szkolenia BHP online - jak korzystać z e-learningu w edukacji BHP

Szkolenia okresowe BHP dla kierowców - czy można przeprowadzić je w formie online?

Obowiązki pracodawcy w zakresie szkoleń BHP

Czy pracownik z zagranicy ma obowiązek szkolenia BHP?

Nowoczesna platforma BHP

Szkolenia BHP dla salonów fryzjerskich, salonów kosmetycznych i SPA

Nowe normy BHP na stanowiskach z monitorem. Co trzeba wiedzieć?

Szkolenia BHP dla pracowników służby zdrowia - co musisz wiedzieć?

Bezpieczny powrót do pracy w zakładzie w czasie epidemii

KursBHP - wypadek przy pracy

Obowiązki, uprawnienia i zadania służby BHP

5 najczęstszych błędów związanych z BHP i jak ich uniknąć

Szkolenia okresowe BHP - co jaki czas?

Szkolenie okresowe dla służby bhp i osób wykonujących zadania tej służby

BHP na budowie - kluczowe aspekty bezpiecznej pracy na placu budowy

Szkolenie BHP w pracy zdalnej ? Nowe przepisy od 2023 roku

Szkolenie wstępne BHP - Instruktaż stanowiskowy

Zmiany w BHP w 2019 i 2020 roku

Praca w ciąży - najważniejsze zasady bhp

Kontrola trzeźwości w miejscu pracy

Środki ochrony indywidualnej w świetle przepisów bhp

Upały, a bhp

Wypadki przy pracy na umowę zlecenie