Wypadki przy pracy na umowę zlecenie Data dodania 2020-08-24 12:39:59
Umowa zlecenie jest jedną z popularniejszych i tańszych form zatrudnienia. Pracodawcy chętnie korzystają z tej formy zatrudniania pracowników, stosując umowę-zlecenie jako substytut umowy o pracę. Jednak co w sytuacji, gdy pracownik na umowie zlecenie ulegnie wypadkowi? Czy będzie mógł liczyć na wypłatę odszkodowania z tytułu ubezpieczenia wypadkowego?
Umowa zlecenie – wygodna i popularna
Zobowiązanie zleceniodawcy ze zleceniobiorcą w postaci umowy-zlecenie niesie za sobą liczne korzyści związane przede wszystkim z dużą elastycznością zatrudnienia, nieobligatoryjnym opłacaniem składek na ubezpieczenie chorobowe oraz możliwością wykonywania pracy poza siedzibą pracodawcy.
Co więcej, umowa zlecenie jest umową cywilnoprawną, wobec czego wszelkie spory między zleceniodawcą i zleceniobiorcą rozstrzygane są na drodze cywilnej przy uwzględnieniu Kodeksu cywilnego (art. 734-751).
Wypadek zleceniobiorcy, a litera prawa
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby zatrudnione na umowie o zlecenie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu wypadkowemu oraz emerytalnemu i rentowemu. Z kolei ubezpieczenie chorobowe jest fakultatywne.
Kwestię obligatoryjnego ubezpieczenia wypadkowego reguluje art. 6. 1. wymienionego aktu prawnego, który ustala, że:
Dz. U. 1998 nr 137 poz. 887: Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są: Osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej „zleceniobiorcami”, oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4;
Co więcej, Art. 12. 1. powyższej Ustawy określa, że:
Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
Zatem – zgodnie z powyższym – w przypadku, gdy zleceniobiorca ulegnie wypadkowi w czasie wykonywania obowiązków pracowniczych – niezależnie od tego, czy będzie wykonywał je w siedzibie zleceniodawcy, czy poza jego siedzibą, będą przysługiwały mu świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego.
Kluczowym warunkiem, który musi zostać spełniony, aby możliwe było wypłacenie odszkodowania, jest to, że zleceniobiorca w chwili wystąpienia wypadku, musi być w trakcie wykonywania obowiązków pracowniczych wynikających bezpośrednio z zapisów umowy zlecenie.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. O ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. 2002 nr 199 poz. 1673):
Za wypadek przy pracy zleceniobiorcy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego podczas :
1) wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowa taka została zawarta z pracodawcą, z którym osoba pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje ona pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy;
2) wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia;
3) wykonywania odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
4) wykonywania innych czynności, które wskazuje ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Zleceniobiorca miał wypadek podczas pracy. Co zrobić?
W przypadku, gdy doszło do wypadku pracownika wykonującego zadania pracownicze z tytułu umowy-zlecenie, wówczas zleceniodawca musi obligatoryjnie przeprowadzić postępowanie powypadkowe, które kończy się sporządzeniem Karty Wypadku. Zgodnie z §5 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. Pracodawca na sporządzenie karty wypadku ma 14 dni od zawiadomienia o wypadku, chyba, że zaszły istotne okoliczności wydłużające ten termin.
Jeżeli zleceniobiorca pragnie ubiegać się o jednorazowe świadczenie odszkodowawcze z ZUS, karta wypadku musi zostać przez zleceniodawcę złożona osobiście. Dodatkowo, gdy wypadek pracownika niesie znamiona trwałego lub okresowego uszczerbku na zdrowiu, wówczas zleceniobiorca może dodatkowo wnioskować o rentę, świadczenie rehabilitacyjne oraz zasiłek chorobowy.
Należy pamiętać, że ZUS nie wypłaci zleceniobiorcy świadczenia wypadkowego, gdy:
- stwierdzono, że wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez poszkodowanego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa
- zleceniobiorca w chwili wypadku był pod wpływem środków odurzających lub alkoholu.
Szkolenia bhp a umowy cywilnoprawne
Bezpieczny powrót do pracy w zakładzie w czasie epidemii
Nowoczesna platforma BHP
Ewakuacja - jak przeprowadzić ewakuację zgodnie z zasadami i przepisami bhp oraz ppoż
Profilaktyczna opieka zdrowotna - rodzaje badań lekarskich
Zmiany w BHP w 2019 i 2020 roku
Co każdy nauczyciel powinien wiedzieć z zakresu BHP?
Jakie elementy powinny się znaleźć w szkoleniu bhp dla lekarzy?
Ocena ryzyka zawodowego - co to takiego?
Upały, a bhp
Obowiązki pracodawcy w zakresie BHP w czasie pandemii koronawirusa
Wypadki w drodze do i z pracy ? wszystko, co powinieneś o nich wiedzieć
Szkolenie wstępne BHP - Instruktaż ogólny
Dopuszczenie pracownika do pracy bez szkolenia BHP-konsekwencje dla pracodawcy
Szkolenie BHP a działalność jednoosobowa
KursBHP - wypadek przy pracy
KursBHP - Badanie trzeźwości w zakładzie pracy
Czy stażysta musi przechodzić szkolenie BHP?
Jak powinna wyglądać instrukcja BHP?
Praca zdalna, a bhp
Obowiązki pracodawcy w zakresie szkoleń BHP
Szkolenie wstępne BHP - Instruktaż stanowiskowy
Szkolenie okresowe dla służby bhp i osób wykonujących zadania tej służby
Udzielanie I pomocy w zakładzie pracy