Ocena ryzyka zawodowego - co to takiego?

Ocena ryzyka zawodowego - co to takiego?

Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy jest ocena ryzyka zawodowego, której efektem powinna być stworzona dokumentacja. Jak przeprowadzić ocenę ryzyka zawodowego? Kto może wykonać taką ocenę? Odpowiedzi znajdziesz w naszym tekście.

Kto powinien ocenić ryzyko zawodowe w zakładzie pracy?

Podobnie jak w wypadku wielu innych obowiązków z zakresu BHP, tak i w przypadku oceny ryzyka zawodowego pracodawca nie ma obowiązku oceniać ryzyka zawodowego osobiście. Może to zadanie zlecić zewnętrznemu podmiotowi, któremu udostępni wszelkie niezbędne informacje lub wyłoni odpowiedni zespół, który będzie pracował nad taką oceną. W przepisach prawa nie znajdujemy jednoznacznego wskazania, kto powinien należeć do takiego zespołu. Należy w tym wypadku kierować się zdrowym rozsądkiem oraz doświadczeniem i wiedzą pracowników. Aby ocena ryzyka zawodowego na danym stanowisku była poprawna, osoba ją przeprowadzająca powinna posiadać wymagane, dodatkowe kompetencje, czyli:
- musi znać zagrożenia wynikające z czynności podejmowanych na danym stanowisku pracy,
- musi rozumieć następstwa wykonywanych działań, np. zagrożenie urazami, chorobami zawodowymi,
- wie, jakie środki zapobiegawcze mogą być stosowane na danym stanowisku,
- zna zasady przeprowadzania oceny ryzyka zawodowego.
Ostatecznie decyzja, kto powinien się tym zająć, należy do pracodawcy. Rolą służby BHP w tym procesie może być doradztwo i np. kontrola poprawności sporządzonej dokumentacji.

Zespół wewnętrzny czy eksperci z zewnątrz?

Aby móc obiektywnie ocenić ryzyko zawodowe w danej firmie, pracodawca musi powołać kompetentny zespół. Jak wspomnieliśmy wyżej, nie musi w jego skład wchodzić pracownik lub pracodawca. Ocenę ryzyka może przeprowadzić ekspert z zewnątrz. Czy to dobre rozwiązanie? Specjalista z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy z doświadczeniem jest szczególnie pomocny tam, gdzie pracodawca i pracownicy nie mają wiedzy, która jest niezbędna do prawidłowego oszacowania ryzyka na danym stanowisku pracy. Najczęściej taka sytuacja występuje w mniejszych firmach, zatrudniających kilku pracowników. Do właścicieli firm takiej wielkości z pewnością przemawia argument ekonomiczny. Wyszkolenie osoby, która miałaby łączyć swoje obowiązki z oceną ryzyka zawodowego, może być bardzo kosztowne. Wtedy zdecydowanie korzystniej jest wybrać zewnętrzną firmę lub osobę, która przeprowadzi kompleksową ocenę.

Jak ocenić ryzyko zawodowe?

Podstawą oceny ryzyka zawodowego jest zebranie najważniejszych informacji na temat stanowisk, których proces będzie dotyczył. Mowa tutaj o rodzajach stanowisk, liczbie osób, których dane stanowisko dotyczy oraz o wszelkich okolicznościach, tzn. stosowanych maszynach, obecnych środkach chemicznych, wykonywanych pomiarach zagrożeń (np. hałasu), przepisów prawnych, które określają postępowanie np. z substancjami niebezpiecznymi. Pierwszy krok w ocenie to również zebranie informacji na temat już zidentyfikowanych zagrożeń oraz np. wniosków służby BHP, które wynikają z wcześniejszych wydarzeń. Następnie należy zidentyfikować wszystkie zagrożenia, które mogą wystąpić na danym stanowisku pracy. Mogą nimi być np. ostre krawędzie maszyn, ale też śliskie powierzchnie, wystające kable, ciężkie przedmioty itp.

W kolejnym etapie możemy posłużyć się prostą metodą oceny ryzyka wg Polskiej Normy PN-N-18002. Stosując Polską Normę, oceniamy zagrożenia pod dwoma aspektami. Pierwszy z nich ocenia prawdopodobieństwo wystąpienia wypadków i chorób, które są skutkami występujących zagrożeń w trójstopniowej skali (małe, średnie, duże). Drugi aspekt to następstwo tych nagłych zdarzeń, które również może być małe, średnie i duże. Stworzona w ten sposób siatka pozwala w łatwy sposób ocenić, czy dane zagrożenie jest niskie i nie wymaga działań, czy jest np. wysokie i bardzo niebezpieczne, co wymaga natychmiastowych zmian. Istotne, aby względem wszystkich zagrożeń stworzyć odpowiedni plan ich eliminacji - zaczynając od największych. Ostatnim etapem jest stworzenie dokumentacji, o której parę słów znajduje się poniżej.

Parę słów o dokumentacji

Wszelkie działania w zakresie BHP pracy należy udokumentować - w tym oczywiście dotyczy to oceny ryzyka zawodowego, o czym wprost mówi Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. W dokumentacji na ten temat powinny znaleźć się m.in. następujące informacje:
- fakt dokonania oceny ryzyka zawodowego, dane osób/osoby, która ją przeprowadziła
- sposób(jaką metodą), w jaki została przygotowana taka ocena,
- jakie normy lub przepisy zastosowano podczas oceny,
- spis zaleceń, których celem jest ograniczenie ryzyka i zagrożeń,
- dokładny opis stanowisk, które objęto oceną oraz wszelkie zalecenia,
- wyniki oceny.
Ma to znaczenie w kontekście innych obowiązków pracodawcy z zakresu BHP, jednak ustawodawca nie stworzył żadnego wzoru takiej dokumentacji. Z tego powodu należy szczególną uwagę zwrócić na zawarcie wszystkich niezbędnych informacji. Przykładową ocenę ryzyka zawodowego dla stanowisk administracyjno-biurowych możesz pobrać tutaj

 

Szkolenia BHP dla nauczycieli ? jak często należy je przeprowadzać?

Kary dla pracowników za nieprzestrzeganie przepisów BHP

Środki ochrony indywidualnej w świetle przepisów bhp

Normy dźwigania w pracy 2020

Szkolenie BHP w pracy zdalnej ? Nowe przepisy od 2023 roku

Podstawowe zasady bezpieczeństwa pracy na wysokości. Jak minimalizować ryzyko wypadków?

Co każdy nauczyciel powinien wiedzieć z zakresu BHP?

Jakie zasady BHP obowiązują kierowców zawodowych?

Udzielanie I pomocy w zakładzie pracy

Szkolenia BHP w wersji angielskiej ? kto może z nich skorzystać?

Dodatek za pracę w warunkach szkodliwych. Jakie czynniki go determinują według przepisów BHP?

Wpływ zmian klimatycznych na warunki pracy. Zapowiedź nowelizacji przepisów BHP?

Upały, a bhp

Ewakuacja - jak przeprowadzić ewakuację zgodnie z zasadami i przepisami bhp oraz ppoż

Czy stażysta musi przechodzić szkolenie BHP?

Nowe normy BHP na stanowiskach z monitorem. Co trzeba wiedzieć?

Wypadki w drodze do i z pracy ? wszystko, co powinieneś o nich wiedzieć

Jak dbać o bezpieczeństwo pracy pracowników sezonowych?

Społeczny Inspektor Pracy. Jakie są jego obowiązki i uprawnienia?

Szkolenia okresowe BHP - co jaki czas?

Alkohol w miejscu pracy ? jakie konsekwencje ponosi pracownik?

Jak powinna wyglądać instrukcja BHP?

Bezpieczeństwo w szkole ? jak uchronić uczniów przed zagrożeniami?

Rola liderów w promowaniu BHP ? szkolenia dla kadry zarządzającej

Dopuszczenie pracownika do pracy bez szkolenia BHP-konsekwencje dla pracodawcy

BHP na budowie - kluczowe aspekty bezpiecznej pracy na placu budowy

Jak zostać inspektorem ds. bhp

Praca w ciąży - najważniejsze zasady bhp

Szkolenia BHP online dla weterynarzy. Czy warto?

Profilaktyczna opieka zdrowotna - rodzaje badań lekarskich

Znaczenie szkoleń BHP dla pielęgniarek: co powinny obejmować i jak często się odbywać?

BHP w przemyśle spożywczym ? jak dbać o higienę i bezpieczeństwo produkcji?

Jakie szkolenia BHP muszą odbyć fizjoterapeuci?

Czy instruktaż stanowiskowy jest obowiązkowy?

Praca asystentki stomatologicznej i szkolenie BHP

Kontrola trzeźwości w miejscu pracy

Kursy BHP dla pracowników przedszkoli ? co warto wiedzieć?

Szkolenia BHP dla nauczycieli i wychowawców. Co powinno zawierać skuteczne szkolenie?

Jak wybrać efektywne szkolenie BHP? Testy i materiały interaktywne dla uczestników kursu

Rola zespołu powypadkowego w miejscu pracy ? kto wchodzi w jego skład i jakie są jego zadania?

Szkolenie wstępne BHP - Instruktaż stanowiskowy

Jakie tematy powinno obejmować szkolenie z BHP dla personelu weterynaryjnego?

Szkolenie wstępne BHP - Instruktaż ogólny

Szkolenia BHP dla salonów fryzjerskich, salonów kosmetycznych i SPA

Praca zdalna, a bhp

Szkolenia okresowe BHP dla kierowców - czy można przeprowadzić je w formie online?

Co oznaczają kolory kasków na budowie?

Obowiązki pracodawcy w zakresie szkoleń BHP

Jakie elementy powinny się znaleźć w szkoleniu bhp dla lekarzy?

Szkolenie BHP dla lekarza weterynarii - jak przebiega?

KursBHP - Badanie trzeźwości w zakładzie pracy

Szkolenie BHP a działalność jednoosobowa

Czy kursy BHP online się opłacają?

Praca na wysokości w ujęciu BHP

5 najczęstszych błędów związanych z BHP i jak ich uniknąć

Nowoczesna platforma BHP

Szkolenia bhp a umowy cywilnoprawne

Czy pracownik z zagranicy ma obowiązek szkolenia BHP?

Jak wybrać odpowiednią odzież ostrzegawczą?

Odpowiedzialność pracodawcy za zdrowie psychiczne pracowników. Czy pracodawca musi przeciwdziałać stresowi?

KursBHP - wypadek przy pracy

Jakie przepisy BHP obowiązują sprzedawców? Podpowiadamy!

Wyzwania BHP: ochrona pracowników przed czynnikami rakotwórczymi i mutagenami w pracy 

Zmiany w BHP w 2019 i 2020 roku

Obowiązki, uprawnienia i zadania służby BHP

Szkolenie okresowe dla służby bhp i osób wykonujących zadania tej służby

Bezpieczny powrót do pracy w zakładzie w czasie epidemii

Szkolenia BHP online - jak korzystać z e-learningu w edukacji BHP

Wypadki przy pracy na umowę zlecenie

Ergonomia w miejscu pracy - zapobieganie urazom i dolegliwościom

Kto może pełnić zadania służby BHP w firmie?

Znaczenie szkoleń z zakresu BHP dla personelu stomatologicznego. Jakie tematy są kluczowe?

Bezpieczeństwo w pracy zdalnej. Jak zadbać o siebie pracując z domu

Uprawnienia wysokościowe? Co warto o nich wiedzieć?

Ochrona przeciwpożarowa - jakie obowiązki ma pracodawca? 

Obowiązki pracodawcy w zakresie BHP w czasie pandemii koronawirusa

Temperatura w miejscu pracy

Szkolenia BHP dla pracowników służby zdrowia - co musisz wiedzieć?